ලැගුම්හල් හා පෙම්වතුන් පිලිබඳ ලංකාවේ නීතිය:
ලැගුම්හල් සම්බන්ධයෙන් පොලීසියට ක්රියාත්මක විය හැකි වපසරිය තීරණය වන්නේ ඒ සම්බන්ධයෙන් පවත්නාවිවිධ නීතිරීති මගිනි. ඒ සම්බන්ධයෙන් වර්තමාන සමාජයේ පුරවැසියන්ට පමණක් නොව, ඇතැම් පොලිස් නිලධාරීන්ටද පැහැදිලි අවබෝධයක් නොපවතින බව සමාජ සිදුවීම් ආශ්රයෙන් ප්රත්යක්ෂ වේ. එබැවින් පොලීසියේ නිශ්චිත සීමාවකුමක්ද යන්න පිළිබඳව හරියාකාර අවබෝධයක් මහජනයාට ලැබිය යතුය.
ප්රධාන වශයෙන්ම ගණිකාවාසපනත යටතේ ලැගුම්හල්වලසිටින්නන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලය ඇත. මෙම පනතේ 02 වන වගන්තිය ප්රකාරව ගණිකාවාසයක් පවත්වාගෙන යාම, කළමනාකරණය කිරීම, කළමනාකරණය සඳහාක්රියාකිරීම හෝ ආධාර කරන්නෙකු වරදකරු වන්නේය. ඒ අනුව මේ පනත යටතේ ලැගුම්හලක සිටින්නන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට හැකියාවලැබෙන්නේ දෙදෙනාගෙන් කාන්තාව අදාළලැගුම්හලේ සේවයේ නියුතුව සිටින්නියක් නම් පමණි. යම් පුද්ගලයෙක් එම ලැගුම්හලට පරිබාහිරයෙන් කාන්තාවකරැගෙන ගොස් ඇය සමඟලිංගිකකාර්යයේ යෙදේ නම් එයට බාධාකිරීමට පොලීසියට බලයක් නැත. සිරිනිමල් එදිරිවහලාවත පොලිස් පරීක්ෂක සහ තවත් අය නඩුවේ (2001 ශ්රී ලංකානව නීති වාර්තා, පිටු අංක29) මේ බව දක්වා ඇත.
යම් පුද්ගලයෙකු ලැගුම්හලක බාලවයස්කරුවකු සමඟරැඳී සිටින්නේ නම් ජාතික ළමාරක්ෂක අධිකාරී පනත යටතේ එම පුද්ගලයා අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලය ඇත. එහිදී එම පුද්ගලයාට චෝදනාඑල්ලවන්නේ බාලවයස්කරුවකු ලිංගික අපයෝජනයට ලක්කිරීම හේතුවෙනි. ඉහත කී පාසල් සිසු සිසුවියන් සම්බන්ධ තත්වය මෙම කාරණාව යටතට අයත් වේ. මෙම නීතියට ගරු කිරීමක් වශයෙන් බොහෝ ලැගුම්හල් වලට පුද්ගලයන් ඇතුළු කරගැනීමේදී හැඳුනුම්පත පරීක්ෂා කිරීමක් සිදුකරන අතර අවුරුදු 18 ට අඩු පුද්ගලයන් දෙමාපියන් හා තම පවුල සමඟනොසිටින බවපෙනී යන්නේ නම් කාමරලබාදීම ප්රතික්ෂේප කරන ලැගුම්හල් හිමියන් කොතෙකුත් සිටිති. එසේ වුවද ඉහත ලිපිවල දක්වාඇති ආකාරයෙන්ම පටු ලාභ ප්රයෝජන හාවාසි අරභයා බාලවයස්කාරයින්ට ලැගුම්හල් සේවාව සපයන පුද්ගලයන්දසිටින බවසත්යයකි. ඒ සම්බන්ධයෙන් ක්රියා කිරීමට ප්රමාණවත් නීතිරීති පවතී.
යම් පුද්ගලයකු ලැගුම්හලක නොව වෙනත් ඕනෑම ස්ථානයකරැඳී සිටියදී සිදුකරනු ලබන පරීක්ෂා කිරීමකදී තමාගේ අනන්යතාවය තහවුරු කිරීමට අසමත් වේ නම් ත්රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ ඔහුව අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලය ඇත. එහෙත් මෙසේ අත්අඩංගුවට ගන්නා අවස්ථාවකචෝදනාගොනු කළහැක්කේ අනන්යතාවයඔප්පු කිරීමට අසමත් වීම සම්බන්ධයෙන් පමණක් වේ. ලැගුම්හලතුළ ලිංගික ක්රියාවකයෙදුණේදයන්න මෙහිදී අදාළකරුණක් නොවේ. නමුත් බොහෝ අවස්ථාවලදී සිදුවන්නේ අනන්යතාවය ඔප්පු කිරීමට අසමත්වීම යටතේ සැකපිට අත්අඩංගුවට ගෙන ලිංගික ක්රියාවකයෙදීම සම්බන්ධයෙන් සැකකරු වෙත දැඩි සේ අවවාදකොට මුදාහැරීමය. හදිසි නීතිය ක්රියාත්මක වූ පසුගිය සමයේ බොහෝ ලැගුම්හල් වැටලීම් කළේද, ඒවායේ රැඳී සිටි “ජෝඩු” අත්අඩංගුවට ගත්තේදපසුව “දැඩිසේ අවවාදකොට” මුදාහරින ලද්දේද මෙම න්යාය යටතේය. කෙසේ වෙතත් හදිසි නීතියහෝ ත්රස්තවාදයවැළැක්වීමේ පනත යටතේ ලිංගිකවැරදි සම්බන්ධයෙන් පුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීම නෛතික වශයෙන් ප්රශ්න කළහැකි තත්වයකි.
යම් අවස්ථාවක යම් කාන්තාවක් සමඟ ලැගුම්හලකහෝ වෙනයම් ස්ථානයකදී ලිංගික ක්රියාවේ යෙදෙන්නේ ඇගේ කැමැත්තට පටහැණිව නම් දණ්ඩ නීති සංග්රහයේ 363 වගන්තිය යටතේ එන ස්ත්රී දූෂණ චෝදනාවයටතේ අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලයඇත. මෙහිදී ප්රබලතම කාරණය වන්නේ අදාළ ස්ත්රියගේ කැමැත්තයි. ඇගේ කැමැත්ත ඇය කැමැත්ත දීමට හැකි අවස්ථාවක, එනම් හොඳ සිහිබුද්ධියෙන් පසුවනඅවස්ථාවක ලබාගත්තක් වියයුතුය. අදාළකාන්තාව බාලවයස්කාරියක් නම් මෙම කැමැත්ත පිළිබඳ කාරණයබලනොපායි.
විවාහක පුරුෂයෙකු හෝ ස්ත්රියක් තවත් විවාහක පුරුෂයෙකු හෝ ස්ත්රියක් සමඟ ලිංගික කාර්යයේ යෙදීම, එනම් අනාචාරය ශ්රී ලංකාවේ අපරාධ නීතිය යටතේ වරදක් නොවේ. අනාචාරය යනු දික්කසාදයේදී නඩු නිමිත්තක් සපයන්නාවූ කාරණයක් පමණක් වන අතර මෙවන් අවස්ථාවකදී පොලීසියට භූමිකාවක් නොමැති බව අවධාරණයකළයුතුය. කිසිඳු අවස්ථාවක අනාචාරයේ හැසිරීම හෝඅනියම් ලිංගික සබඳතාවයක් නිසාපුද්ගලයන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලයක් නොමැත.
එබැවින් යම් පුද්ගලයන් දෙදෙනෙකු, ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් කෙනෙකු හෝ බාලවයස්කරුවකු නොවනඅවස්ථාවකදී, අදාළකටයුත්තට දෙදෙනාගේම කැමැත්ත ඇති අවස්ථාවකදී,දෙදෙනාගෙන් අයෙකු සේවයේ යෙදෙන ගණිකාවාසය තුළ ලිංගික කාර්යය සිදු නොකරන අවස්ථාවකදී කිසිම හේතුවක් නිසාලිංගිකවරදක් සම්බන්ධයෙන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට පොලීසියට බලයක් නොමැත. එමෙන්ම තම අනන්යතාවයසනාථ කිරීමට සමත්වන, වරෙන්තු නොකරන ලද පුද්ගලයෙකුදඑසේ අත්අඩංගුවට ගත නොහැක. එසේ අත්අඩංගුවට ගැනීම ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 13(1) වන ව්යවස්ථාව යටතේ මූලික අයිතිවාසිකම් කඩකිරීමක් වේ.
වර්තමාන තරුණ පරපුර මෙසේ ලිංගික තෘප්තියසොයාඅහුමුලූ ගැන්නීමෙහි වගකීම භාරගත යුත්තාහු වැඩිහිටියෝමය. පෙම් යුවලක් ආසන්නයේ සිටිනවිට ඔවුන්ගේ සෑම අංග චලනයක් පාසා නිරීක්ෂණය කිරීමේ පුරුද්දක් අපේ වැඩිහිටියන්ට ඇත. අතින් අල්ලාගෙන සිටීම වැනි අහිංසක ක්රියාවක් දෙස පවා ඇතමුන් බලන්නේ වපරැසිනි. ප්රසිද්ධ සමාජයේ ප්රතික්ෂේප වන්නන්, ගැරහුමට ලක් වන්නන් තමන්ගේම ලෝක තුළ මුළුගැන්නීම ලිංගිකත්වය තුලදී පමණක් නොව අනෙකුත් සෑම සියලූ සමාජ ක්රියාවලියක් තුළදීම අත්දැකීමට ලැබෙන සමාජ සංසිද්ධියකි.